Als docent zie ik steeds vaker dat veel studenten huizenhoog opzien tegen de afstudeerfase. Op zich is dat ook begrijpelijk, want er wordt best veel verwacht van de student: zelfstandigheid, onderzoekend vermogen, pro-activiteit en ga zo maar door.
Tevens moeten studenten er ook nog voor zorgen dat er een praktijkcomponent in hun onderzoek zit. Dat zorgt er ook voor dat je bijvoorbeeld afhankelijk bent van mensen die je enquête moeten invullen of mensen die je moet gaan interviewen. Hoe kun je het allemaal makkelijker voor jezelf maken?
1 Stap voor stap
Besef dat je niet alles in 1 keer hoeft te weten. Het opzetten van een onderzoek is een geheel proces met diverse fases. Sommige studenten vinden het vervelend dat ze geen overzicht hebben, maar tijdens elk onderzoek heb je fases dat je soms door de bomen het bos niet meer ziet. Dat is normaal! Dan is het goed om het hele proces in kleine brokjes op te breken. Denk nog niet te veel aan de eindfase, maar bedenk concrete acties waar je al mee kunt beginnen. Bijvoorbeeld het lezen van bepaalde bronnen, het stellen van vragen aan diverse deskundigen. Het is helemaal niet erg als je nog niet weet hoe het allemaal zal uitpakken. Dat is ook het spannende van onderzoek doen.
2 Positieve mindset
Hoe vaker je tegen jezelf zegt dat iets vervelend of moeilijk is, hoe meer dit ook de realiteit gaat worden. Je mag best onzeker zijn over bepaalde dingen, maar probeer jezelf te trainen in positieve gedachten. Desnoods zeg je elke dag tegen jezelf in spiegel: ik kan dit! Of ik ga er weer tegen aan vandaag! Of ik ga afstuderen! Positieve briefjes in je kamer ophangen of herinneringen in je telefoon kan ook helpen.
3 Gebruik je creativiteit
Een afstudeerstage is ook een kans om te laten zien wat jij in je mars hebt. Onderschat niet wat jij te brengen hebt aan een organisatie. Ik maak zo vaak mee dat studenten met een hele andere en dus frisse blik naar een probleem of een organisatie kijken en met verrassende ideeën komen. Prikkel je nieuwsgierigheid en geef jezelf de ruimte om jouw visie op zaken weer te geven. Vaak zijn studenten bang om dom over te komen. Het is juist goed voor jouw leerproces om gewoon eerlijk te zijn over wat duidelijk is en wat niet. Is ook leerzaam voor het bedrijf. Wat voor een student onbegrijpelijk of onlogisch is, kan vaak voor klanten ook niet helder zijn.
4 Vraag om hulp
Stel veel vragen aan zowel aan de mensen van je stagebedrijf als je docentbegeleider. Wees open en eerlijk als je helemaal vastloopt. Zij zijn er om jou te helpen. Vaak zijn de moeilijkheden waar je tijdens je onderzoek tegen aanloopt ook belangrijke leermomenten voor je eigen ontwikkeling. Daarin zit voor jou de groei. Het overwinnen van moeilijke situaties maakt ook nog dat wanneer alles is gelukt je nog meer voldoening zal ervaren. Soms kan het ook fijn zijn om gewoon te erkennen dat het niet werkt. De opdracht is niet haalbaar of de communicatie met de praktijkbegeleider verloopt niet prettig. Kom op voor jouw belangen en klaar de lucht door er over te praten. Een knoop doorhakken om te stoppen, kan soms ook een opluchting zijn. Eindeloos aan blijven modderen word je uiteindelijk erg ongelukkig van en vergroot de kans dat je na een half jaar toch niet mag afstuderen.
5 Begin op tijd
Dit geldt eigenlijk voor alles! Voor zowel het zoeken van de plek, het vinden van de informatie. Het benaderen van mensen voor interviews. Enzovoort. Begin vooral ook snel met schrijven. Schrijf eerst in Jip en Janneke taal wat je wilt vertellen. Het hoeft nog lang niet perfect te zijn. Later kun je altijd nog mooiere zinnen formuleren of het taalgebruik iets formeler maken. Het is voor jou belangrijk dat je eerst weet wat je wilt vertellen.
Ik hoop dat deze tips je een beetje geruststellen. Geniet ook vooral van deze fase! Je gaat in een korte tijd heel veel leren en onder het mom van stagiair kun je nog lekker experimenteren. Heel veel succes!
